Hàn the được sử dụng trong các loại chất tẩy rửa, khử trùng. Thế nhưng nhiều người vẫn sử dụng chúng trong chế biến, bảo quản thực phẩm, điều này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe người tiêu dùng. Vậy hàn the là gì, có tác hại kinh khủng như thế nào? Hãy cùng mortelmanagement.com tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé.
I. Hàn the là gì?
Hàn the là muối borat natri
Hàn the có tên hóa học là Borax, tồn tại ở dạng tinh thể trong suốt hoặc dạng bột màu trắng, hòa tan tốt trong môi trường nước. Đây là chất phụ gia bị cấm trong chế biến thực phẩm ở Việt Nam, Mỹ và nhiều quốc gia khác.
Trong hàn the có Natri và Bo. Trong đó, Bo là nguyên tố đứng thứ 5 trong bảng tuần hoàn hóa học Mendeleev, có trọng lượng 10.8 và có đặc tính của kim loại, á kim. Trong môi trường tự nhiên, Bo tồn tại dưới dạng muối natri và canxi, có trong đất với hàm lượng từ 0.1 đến 3mg/kg đất.
Nước sông, nước giếng và nước hồ cũng chứa hàm lượng bo dưới 1 mg/l. Với lượng nhỏ, bo rất cần cho sự phát triển của động vật, thực vật thế nhưng nếu quá nhiều bo thì có thể gây hại đến động vật, thực vật.
Natri cũng là nguyên tố cần cho sự phát triển của sinh vật, tuy nhiên nếu trong khẩu phần ăn có quá nhiều natri có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe như tăng huyết áp, xuất huyết não, ung thư…
II. Hàn the có tác dụng như thế nào?
Hàn the được sử dụng trong ngành các lĩnh vực như công nghiệp, nông nghiệp, thực phẩm. Vậy những tác dụng của hàn the là gì?
1. Trong công nghiệp
Borax được sử dụng trong công nghiệp luyện kim, chế tác vàng. Theo đó, hàn the được dùng để đánh bóng bề mặt kim loại, sản xuất xà phòng và một số chất tẩy rửa.
2. Trong nông nghiệp
Với hàm lượng nhỏ, nguyên tố Bo có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của cây trồng, nhất là quá trình phát triển của rễ cây, ra hoa, kết quả… Tuy nhiên, nếu cây trồng trên vùng đất có quá nhiều Bo thì lại bị còi cọc, giảm năng suất.
3. Trong phòng thí nghiệm
Hàn the được dùng để sản xuất chất tẩy rửa, diệt côn trùng
Hàn the được dùng làm chất đệm trong quá trình phân tích ADN, tạo dung dịch trong nhũ nhằm hòa tan các chất hóa học trong nước.
4. Trong y tế
Trong lĩnh vực y tế, hàn the được dùng để sản xuất một số dung dịch diệt khuẩn ở ngoài da, hóa chất diệt côn trùng như kiến, gián…
5. Trong thực phẩm
Hàn the giúp hạn chế quá trình lên men, nấm mốc… giúp thực phẩm có màu bắt mắt, tươi lâu và tăng độ dẻo trong một số món ăn như giò, bánh tráng, chả…
Ngoài ra, trong đời sống hàng ngày, hàn the còn được dùng để đánh bóng nồi, chảo, diệt nấm mốc, tẩy toilet…
III. Hàn the có gây hại không?
Theo các kết quả nghiên cứu, phần lớn hàn the có trong thực phẩm được hấp thu nhanh, tích lũy trong xương, tuyến giáp trạng và được đào thải qua đường nước tiểu.
Lượng đào thải thường thấp hơn so với lượng hấp thu nên dễ dẫn đến tính trạng lắng đọng borat natri trong cơ thể. Những thí nghiệm thực hiện trên chuột, chó và thỏ cho thấy việc sử dụng hàn the liều cao có thể gây teo tinh hoàn, giảm chất lượng tinh trùng ở giống đực và đẻ non ở con cái, dị dạng bào thai.
Do cơ chế hấp thu, vận chuyển, đào thải borat natri ở người và động vật giống nhau nên hàn the cũng gây ra những hậu quả tương tự với người. Vì thế, nhiều quốc gia trên thế giới đã cấm sử dụng hàn the trong ngành công nghiệp chế biến thực phẩm.
Hàn the không được sử dụng trong chế biến thực phẩm
Mặc dù Bộ y tế Việt Nam đã cấm sử dụng hàn the trong thực phẩm, nhưng vì lợi nhuận mà các cơ sở sản xuất nhỏ lẻ tại các địa phương vẫn cố tình dùng chất này để sản xuất giò, chả, bánh phở, bánh cuốn, bún… để tăng độ giòn, dai và bảo quản thực phẩm được lâu hơn.
Việc sử dụng hàn the với liều lượng không đúng sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Vậy tác hại của hàn the là gì?
- Khi ăn thực phẩm có quá nhiều hàn the, cơ thể sẽ đào thải ít mà tích tụ lại trong các cơ quan nội tạng thì nhiều. Khi hàm lượng hàn the lên đến 5g sẽ gây ra ngộ độc cấp và mãn tính.
- Những người có đường ruột yếu khi ăn thực phẩm có hàn the dễ bị đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa…
- Hàn the có thể kích thích hệ thần kinh gây trầm cảm, riêng thận phải thực hiện quá trình lọc nhiều chất độc lâu nên có thể bị rối loạn chức năng, suy yếu.
- Bên cạnh đó, hàn the còn gây ra tình trạng rụng tóc, rối loạn kinh nguyệt.
IV. Lời khuyên
Nhìn chung, việc sử dụng chất phụ gia để bảo quản thực phầm là điều không nên vì gây ra những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Do đó, bạn có thể thực hiện một số biện pháp dưới đây để bảo quản thực phẩm mà không cần đến hóa chất:
- Nên bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh
- Sử dụng hộp đá để bảo quản
- Nấu chín thực phẩm
- Bảo quản thực phẩm bằng muối nhưng cũng không nên lạm dụng phương pháp này vì ăn quá nhiều muối cũng không tốt.
- Ngoài ra, bạn cũng nên chọn những thực phẩm tốt cho gia đình. Hãy học thói quen đọc nhãn hàng hóa để biết được nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm. Nên mua sản phẩm ở những địa chỉ uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.
Hy vọng qua những thông tin chia sẻ trên đây, bạn đã hiểu rõ hàn the là gì và những tác hại của chất này đối với sức khỏe. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết tiếp theo của chúng tôi để có thêm nhiều kiến thức bổ ích nhé.
